A romaría de San Bieito de Mercurín (San Xoán de Ancéis) é a única tradicional que se mantén no concello de Cambre. Seguindo un costume que deturpa as nosas tradicións, moveuse o día da romaxe do propio 11 de xullo, día de San Bieito, no que se celebra o San Bieito Pequeno, para o 25 de xullo, día de Santiago, no que se celebra o San Bieito Grande. Descoñecemos cando se determinou facer unha mudanza tan gratuita (tal vez se pretendía atrair mais 'turistas'?). As celebracións esténdense tamén para a véspera día 24 no que decorre o traslado en procesión e encontro na ermida de San Bieito de Mercurín das imaxes das igrexas parroquial de San Xoán, Santuario de Altamira e ermida de San Marcos, todas da parroquia de Ancéis.
Grupo de mozos e mozas de festa na romaría. No fundo percébese un carro do país
empregado para portar viandas e bebidas. Fototeca Concello de Cambre.
Dous veciños de Andeiro diante da fonte de San Bieito nos anos 30. Fototeca de Cambre - PDF
Como é costume, os organizadores insisten na castellanización do nome. Os actos da romaría seguen a mesma constante: perda do sentido orixinal polo empacho de todo tipo de actos; alén das tradicionais misas, procesión, comida campestre e música e baile tradicional, súmanse as sesións vermú, verbenas, actos desportivos e recreativos, e toda sorte de enchentas gastronómicas ('mexilonadas', sardinhadas, carne ao caldeiro, etc.) para completar aqueloutras 'enchentas' do espírito, ao que parece que há que manter sempre ocupado, entretido ou divertido...
Rosquillas, velas e ex-votos xunta a fonte de San Bieito
Chegada da procesión coa imaxe do santo - Volta ritual ao templo
Misa no campo da ermida - Poxa do galo. La Voz de Galicia 2000
Procesión coas imaxes da Virxe, San Xoán Bautista e San Bieito
procedentes do Santuario de Altamira, parroquial de San Xoán e Ermida de San Marcos.
O Santo é venerado por propiciar a curación de afeccións da pele (verrugas, espiñas, pequenos nódulos eruptivos, etc.) para o cal os devotos pasan ritualmente os panos da imaxe do santo polas zonas da pele afectadas. O rito de raigame mais pagá é a entrada no templo por algunha das pequenas xanela da cabeceira da ermida, que favorece unha curación completa. As peticións deben ir acompañadas da asistencia aos actos relixiosos, procesións e misas que se celebran durante toda a xornada. Alén dos ritos propiciatorios a romaría inclúe ritos retributivos, o oferecimento ao santo dunha serie de 'pagos' ou doazóns cando xa realizou a curación, que van desde a asistencia à romaría unha serie de veces ou toda a vida até ofrendas como velas, aceite, ou galos (que serán objeto de poxa), que poden ser sustituídas por doazóns en diñeiro que se colocan entre as pregas da veste da imaxe.
A romaxe, que estaba a esmorecer, recuperou o pulo popular desde 2000, consolidándose nos últimos anos.
Ritos propiciatorios: paso da xanela, pasar o pano pola imaxe, tocar a imaxe.
Vista do comprimento da ermida. Grupo de gaiteiros
MÚSICA EN CAMBRE
Nos primeiros anos desta última xeira houbo participación de grupos corais nas misas e polo menos un festival de música coral que, segundo inferimos, contou coa nosa participación e o doutros coros do concello e da Cruña. Non temos calquer información dos anos 2005 ao 2011. Desde 2012 se ven celebrando unha foliada ou xuntanza de gaiteiros.
Cartaces das últimas edicións da romaría. O principal acto musical
é xa a foliada (2012) ou xuntanza (2013, 2014) de gaiteiros.
LIGAZÓNS
Concello de Cambre: Romaría de San Bieito de Mercurín.
La Voz de Galicia: ano 2000
La Opinión da Coruña: ano 2011
